Türev ürün nedir? Türev ürünleri nelerdir? Yatırımcılar neden türevi tercih ederler? Türev ürünleri avantajları nelerdir?
En basit anlatımıyla türev ürün; değeri bir varlığın değerindeki değişimlere hareketlenen ürünlerdir.
Türev ürünler riskten korunarak ya da belirli bir seviyedeki riskleri alarak getiriyi yükseltmek için kullanılır. En belirgin özelliği ise vadesi nedeni ile zaman ve spot piyasalardaki fiyat dalgalanmaları nedeniyle değişkenlik gösterirler.
Türev ürünlerinin kendi piyasalarını oluşturdukları bilinmektedir. Türev piyasası nelerdir diye bakıldığında;
- Futures; vadeli işlemlerde piyasa temeli sayılır. Ürünün fiyatı şimdiki değerinden sabitlenir. Ve gelecekte belirlenen tarihte teslim alınacağına dair sözleşirler. Buradaki yatırımcı hem kendini finanse eder hem de risklere karşı kendini güvence altına alır.
- Foreard; tüm döviz ve menkul kıymetler ileri bir tarihte teslim edilmek için alım satım işlemin yapılır. Kısa vadeli yatırımlar için tercih edilir. Burada önemli olan zamanın belirlenmiş olmasıdır. Birkaç gün veya birkaç yıl içindeki vadeli işlemlerdir.
- Opsiyon; belirlenmiş olan bir vade içindeki varlığın, belirlenen fiyattan alma veya satma hakkı işlemidir. Ancak buradaki opsiyon, bir fiyattan alma hakkı varsa alım opsiyonu, satma hakkı varsa satım opsiyonu işlemi geçerlidir.
- Swap; dövizin ya da faiz değiştirilmesi için yapılan takas işlemleridir. Yüksek faiz nedeniyle para cinsinden büyük kazanç sağlamaktadır.
Bu işlemler ileri vadeli fiyat ve koşulları önceden belirlenen türev ürünlerin alım satımının gerçekleştiği piyasalardır. Aslında kısaca vadeli işlemler piyasası olarak isimlendirebiliriz.
Türev Ürünlerin Tercih Edilme Sebepleri
Yatırımcıların türev ürünlerinin tercih edilme sebepleri olarak sıralamak gerekirse;
- Riskten korunmak için
- Spekülasyon yapan yatırımcıların kazanmaları için
- Arbitraja geçit vermemek için
türev ürünleri çok daha fazla tercih edilirler.
Türev Piyasasının Avantajları
Türev ürünler yatırımcıların dikkatle takip ettikleri piyasa vardır. Bu piyasada birçok alan bulunur. Ve özellikle takip edilmesi gereken ve dalgalanmalara bağlı olan ürünler vardır. Türev piyasası avantajları;
- Spot piyasadaki ortaya çıkan riskleri kontrol altına alabilmek,
- İlerde meydana gelen veya gelebilecek olan fiyat değişimlerine karsı koruma sağlamak,
- Çok daha deneyimli ve donanımlı olanlardan fikir alabilmek ve riskleri yönetebilmek,
- Türev piyasasında çok daha düşük miktarlarda işlem yapabilmek
için yatırımcılara büyük avantaj sağlar.
